Adet Öncesi Baş Ağrısı, birçok kadında ergenlikle birlikte görülmeye başlayan ve menopoz evresine kadar hissedilebilen AÖS (Adet öncesi sendrom) belirtilerinden yalnızca bir tanesidir. Kadınlarda adet öncesi (Premenstrüel) sendrom regl kanamasına yaklaşık 1 hafta kala gerçekleşen, ruhi ya da fiziki bazı problemler ve gerginliklere verilen genel addır.
Ruhsal olarak yaşanan belirtiler depresiflik hali, aşırı uyku, çevreye olan ilgi azlığı, dikkatsizlik, asabilik ve öfke şeklinde izlenir. Fizyolojik belirtiler ise baş ağrısı, ödem, meme hassasiyeti, sindirim sistemi bozuklukları, cinsel arzu artışı ve sivilcelenme şeklinde ortaya çıkar. Bu tarz belirtiler çoğunlukla âdet kanamasıyla beraber yavaş yavaş azalmaya başlar ve 2-3 gün içinde de tamamen ortadan kalkar.
Adet öncesi yaşanan olumsuzluklar çoğunlukla üreme çağındaki kadınlarda izlenir ve bazı vakalar hayatın normal akışına etki edebilmekte ve yaşam kalitesini birkaç gün dahi olsa azaltmaktadır. Kaldı ki her ay düzenli olarak adet gören bir kadının bir yılda neredeyse 3 ay kadar sıkıntıyla geçen zamana denk gelmekte ve bu günler toplamda önemli bir sayıya ulaşmaktadır.
Aslında AÖS belirtileri bir nevi kadının adetten haberdar edilmesi ve bu duruma hazırlıksız yakalanmaması maksadıyla vücudun oluşturduğu sinyallerdir denilebilir. Bu tarz belirtiler ve adet öncesi baş ağrısı çoğu kadın için normal düzeyde kalırken, %5 gibi bir grupta çok şiddetli ve dayanılmaz olabilmektedir.
Yine yapılan araştırmalar göstermiştir ki kadınların hayatındaki çoğu olumsuzluk, ruhsal ve fiziksel bakımdan sıkıntı yaşanan bu günlere denk gelmektedir.
Adet Öncesi Baş Ağrısı Neden Olur?
AÖS belirtileri genellikle üreme çağındaki ergin kadınlarda izlense de nadiren ergenlik öncesi ve menopoz evrelerinde de olabilmektedir. Bu oran çok azınlıkta kaldığından 35-40 yaş arası kadınlar risk altındadır şeklinde genelleme yapılabilir. Sebepler henüz net olarak bilinmemekle birlikte, başlıcaları şu şekilde sıralanabilir:
- Doğum kontrol hapı kullanımı
- Magnezyum ve çinko gibi minerallerin eksikliği
- A ve B gibi vitaminlerin yetersiz oluşu
- Progesteron yetmezliği ve hormonal dengesizlik
- Düşük kan şekeri
- Aşırı sıvı tutulumu
- Beyindeki bazı kimyasallar
- Bastırılan Libido
- Bazı psikolojik etkenler ve stres
Adet Öncesi Baş Ağrısı Tedavi Nasıl Yapılır?
Eğer yaşanan baş ağrısı aşırı hafif adet öncesi belirtileri şeklinde ise kan sulandırıcı etkisi olmayan ağrı kesici alınarak giderilebilir. Kısa süren ya da dayanılacak ölçüdeki ağrı için boş yere tedavi almak ve yan tesirlere maruz kalmak doğru olmayacaktır. Ancak bu ağrılar iş hayatını, sosyal hayatı ve bireysel ruhsal dengeyi bozacak derecede şiddetli ise sendrom sayılır ve doktora başvurularak çözüm aranmalıdır. Başlıca tedavi yöntemleri;
- Kimyasal ilaç kullanımı yerine psikolojik destek ve terapi yapılması
- Yoga ve meditasyon uygulanması
- Antidepresan ilaçlar
- Baş ağrılarına neden olan kafeinin azaltılması (Kahve, çay, kola, çikolata ve bazı ağrı kesiciler içermektedir)
- Sigaranın bırakılması
- Tuz ve kırmızı et tüketiminde kısıtlama
- Lifli besinler tüketilmesi
- Düzenli egzersiz alışkanlığı kazanılması
- Doğum kontrol hapı (Bazı kadınlarda ters etki yapabileceğinden etkisi izlenmeli)
- Anti-enflamatuvar ilaçlar ve ağrı kesiciler
- Hormon ilaçları (Mutlaka Doktor denetiminde ve fayda zarar ölçümü yapılarak)