Adet gecikmesi ve sümüklü akıntı neden olur?

Adet gecikmesi ve sümüksü (mukus benzeri) akıntı, kadınlarda sık karşılaşılan durumlardır ve genellikle hormonal değişiklikler, enfeksiyonlar veya diğer sağlık sorunlarıyla ilişkilidir. Bu belirtiler bazen normal bir varyasyon olabilirken, bazen de altta yatan bir soruna işaret edebilir. Aşağıda, bu durumların olası nedenlerini detaylı olarak açıklıyorum. Her zaman bir sağlık uzmanına danışmanız önerilir, çünkü doğru teşhis için kişisel muayene gerekebilir.

Adet gecikmesi, genellikle adet döngüsünün 35 günden uzun sürmesi veya beklenen tarihte kanamanın başlamaması olarak tanımlanır. Olası nedenler şunlardır:

• Hamilelik: En yaygın nedenlerden biridir; adet gecikmesi genellikle gebeliğin erken belirtisi olarak ortaya çıkar. Eğer korunmasız cinsel ilişki varsa, hamilelik testi yapılması önerilir.
• Stres: Yoğun stres, vücuttaki hormon dengesini bozarak adet döngüsünü geciktirebilir. İş, okul veya kişisel yaşam stresi bu durumu tetikleyebilir.
• Hormonal Dengesizlikler: Polikistik over sendromu (PKOS), tiroid bozuklukları (hipotiroidi veya hipertiroidi) veya prolaktin hormonu yüksekliği gibi durumlar adet düzensizliklerine yol açabilir.
• Kilo Değişiklikleri: Ani kilo kaybı veya aşırı kilo alımı, vücuttaki östrojen seviyelerini etkileyerek adet gecikmesine neden olabilir.
• Aşırı Egzersiz: Yoğun fiziksel aktivite, enerji dengesini bozarak adet döngüsünü etkileyebilir; bu genellikle sporcularda görülür.
• Doğum Kontrol Yöntemleri: Bazı doğum kontrol hapları veya diğer hormonal kontraseptifler, adet döngüsünde değişikliklere yol açabilir; bazen adet gecikmesi bu yöntemlerin kullanımı sırasında veya bırakıldıktan sonra ortaya çıkabilir.
• Menopoz Öncesi Dönem: Perimenopoz döneminde, hormon seviyeleri dalgalanarak adet düzensizliklerine neden olabilir; bu genellikle 40'lı yaşlardan sonra görülür.
• Diğer Tıbbi Durumlar: Örneğin, diyabet, karaciğer hastalıkları veya bazı ilaçların yan etkileri adet gecikmesine katkıda bulunabilir.

Sümüksü akıntı, genellikle servikal mukus olarak adlandırılır ve vajinal salgılarda görülen berrak, elastik, yumurta akı kıvamında bir akıntıdır. Bu akıntı normalde ovülasyon (yumurtlama) döneminde artar ve doğurganlık belirtisi olabilir. Ancak, anormal veya aşırı sümüksü akıntı şu nedenlerle ortaya çıkabilir:

• Ovülasyon (Yumurtlama): Adet döngüsünün ortasında, östrojen seviyelerinin yükselmesiyle servikal mukus artar ve sümüksü bir kıvam alır; bu fizyolojik ve normal bir durumdur.
• Enfeksiyonlar: Vajinal enfeksiyonlar, örneğin bakteriyel vajinozis, mantar enfeksiyonları (Candida) veya cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar (örneğin, klamidya veya gonore) akıntıda değişikliklere neden olabilir. Sümüksü akıntı bazen sarımsı, yeşilimsi veya kötü kokulu olabilir, bu da enfeksiyon belirtisi olabilir.
• Hormonal Değişiklikler: Hamilelik, doğum kontrol hapları kullanımı veya menopoz gibi durumlar, servikal mukusun miktarını ve kıvamını etkileyebilir.
• Alerjiler veya Tahriş: Vajinal duşlar, sabunlar, sentetik iç çamaşırları veya lateks prezervatiflere karşı alerjik reaksiyonlar, akıntıda artışa neden olabilir.
• Servikal Polipler veya Erozyon: Rahim ağzındaki iyi huylu büyümeler veya tahrişler, sümüksü akıntıya yol açabilir; bu durum genellikle ağrısızdır ancak doktor kontrolü gerektirir.
• Stres veya Bağışıklık Sisteminin Zayıflaması: Stres, bağışıklık sistemini etkileyerek vajinal florada değişikliklere ve akıntı artışına neden olabilir.

Bu iki belirti birlikte ortaya çıktığında, genellikle hormonal dalgalanmalarla ilişkilidir. Örneğin:

• Hamilelik: Erken gebelikte, adet gecikmesiyle birlikte servikal mukus artışı görülebilir; bu, vücudun gebeliğe hazırlanmasının bir parçasıdır.
• PKOS veya Tiroid Bozuklukları: Bu durumlar hem adet düzensizliğine hem de akıntı değişikliklerine yol açabilir, çünkü hormon seviyeleri etkilenir.
• Enfeksiyonlar: Özellikle cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, adet döngüsünü etkileyebilir ve sümüksü akıntıya neden olabilir; bu durumda ek belirtiler (kaşıntı, yanma veya ağrı) eşlik edebilir.
• Stres veya Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Hem adet gecikmesi hem de akıntı artışı, stres veya beslenme değişikliklerine bağlı olarak ortaya çıkabilir.

Eğer adet gecikmesi iki veya daha fazla döngü boyunca devam ediyorsa, sümüksü akıntı kötü kokulu, renkli (sarı, yeşil), kaşıntılı veya ağrılıysa, veya hamilelik şüphesi varsa, bir jinekoloğa danışmanız önemlidir. Doktorunuz, muayene, kan testleri veya ultrason gibi yöntemlerle altta yatan nedeni belirleyebilir ve uygun tedaviyi önerebilir. Unutmayın, erken teşhis birçok sorunun çözümünde anahtar rol oynar.