Adet kanaması esnasında veya öncesinde kasıklarda meydana gelen kramp tarzındaki ağrıya tıp dilinde " dismenore" ya da " menstrüel kramp" adı verilir. Dismenore, iki şekilde incelenir. Primer (birincil) ve sekonder (ikincil) dismenore.
Primer ( Birincil) Dismenore
Genellikle adet kanamasından başlamasını müteakip 1-2 yıl sonra ortaya çıkar. Primer dismenore 40'lı yaşlara kadar görülebilir. Bazı durumlarda kadınlarda doğumdan sonra azalabilir. Ağrının sebebi rahim içinde ağrıya ve kasılmaya neden olan prostaglandin maddesinin yapımının artmasıdır. Ağrı genel olarak adet kanamasının başlamasından 1-2 gün önce başlar. Adetin birinci gününde belirginleşen ağrı ikinci gününde sakinleşir. Ağrının şekli karın alt kısmına zaman zaman gelen kramp şeklindedir. Ağrı bazı kadınlarda bir bölgede toplanırken bazı kadınlarda bel ve sırta da yayılabilir. Ağrıya bazı durumlarda; iştahsızlık, yorgunluk, bulantı, kusma, baygınlık, kabızlık gibi belirtiler de eşlik edebilir.
Neden Sancılı Adet Görülür?
Uterusun kasılmasını kadının sancı olarak hissetmesidir. Bu adet görmenin normal bir durumudur. Uterus kasılmasının birincil amacı uterus iç tabakasının yenilenmesi esnasında oluşan kanamayı minimum seviyede tutmaktır. Kasılma sırasında uterusa prostaglandin salgılanır. aşırı prostaglandin salınımında veya kadının prostaglandine duyarlılığının aşırı yüksek olması durumunda ağrı hissedilir. Prostagladin salgısı kadında yumurtlama sonucu oluşan bir olay olduğundan dolayı aşırı adet sancısı yumurtlamanın olduğunu göstermektedir.
Sancılı adet görmenin başka nedenleri de vardır. Rahim ağzının kürtaj veya enfeksiyonlara bağlı olarak daralması sonucu adet kanının zor atılımı ve spiral kullanımıdır.
Primer Dismenore'nin Belirtileri
Karın alt kadranında kramp tarzında ağrılarla kendini gösterir. Zaman zaman sırt, bel ve baş ağrıları eşlik edebilir. Adet öncesi gerginlik yaşanabilir.
Sekonder (İkincil) Dismenore
Bu sancılı adet görme halinin altında bir patoloji yatmaktadır. Doğuştan kızlık zarının kapalı olması örnek verilebilir. Rahime bağlı anormallikler veya sonradan oluşan bazı hastalıklar nedeniyle olabilir.
Sekonder Dismenore Sebepleri
- Endometriozis.
- Yumurtalıkta meydana gelen kist veya tümörler.
- Pelvik inflamatuar hastalıklar.
- Myomlar, uterus polipleri.
- Rahim içindeki yapışıklıklar.
- Rahim tümörleri, rahim boynunun dar olması.
- Kızlık zarının tam kapalı olması.
- Çift uterus ve enfeksiyonlar.
Dismenore Nasıl Teşhis Edilir?
Aşırı adet sancısının primer veya patolojiye ait etkenlerin olup olmadığını anlamak için detaylı bir muayene yapılır ve hastaya bazı sorular sorulur. Tanıda öncelikle öykü alınır.
- Ağrının ne zaman başladığı
- Ağrıyı geçirmek için ne gibi yollara baş vurduğu.
- Adet sancısına eşlik eden başka ağrının olup olmadığı.
- Dorum kontrol hapı kullanıp kullanmadığı. Kullanıyorsa ağrıyı azaltıp azaltmadığı.
- Günler geçtikçe ağrının dozunun artıp artmadığı.
- Ağrıların sonucu olarak aktivitelerin bozulup bozulmadığı
Herhangi bir enfeksiyon veya kist gibi patoloji varsa ayırt etmek için idrar ve kan tahlili ve ultrasonografi yapılır.
.jpg "Aşırı Adet Sancısı Nedir ve Neden Olur?")
.jpg&description=Asiri Adet Sancisi Nedir ve Neden Olur?)
