Adet olamıyorum ama hamile değilim, bu neden olabilir?

Adet görememe durumu, tıpta "amenore" olarak adlandırılır ve hamilelik dışında birçok faktörden kaynaklanabilir. Eğer hamile olmadığınızı biliyorsanız, bu durumun altında yatan nedenleri anlamak önemlidir. İşte adet olamamanın yaygın sebepleri:

Hormonlar, adet döngüsünü düzenlemede kritik rol oynar. Aşağıdaki hormonal sorunlar adet görmeyi engelleyebilir:

• Polikistik Over Sendromu (PKOS): Yumurtalıklarda küçük kistler ve hormonal düzensizliklerle karakterizedir, sık görülen bir nedendir.
• Tiroid Problemleri: Hipotiroidi (tiroid bezinin az çalışması) veya hipertiroidi (aşırı çalışması) adet döngüsünü bozabilir.
• Prolaktin Yüksekliği: Süt hormonu olan prolaktinin aşırı salgılanması adetleri durdurabilir.
• Erken Menopoz: 40 yaşından önce yumurtalık fonksiyonlarının azalması adet kesilmesine yol açabilir.

Yoğun stres, kaygı veya depresyon, beyindeki hipotalamus-hipofiz bezlerini etkileyerek adet döngüsünü bozabilir. Bu, geçici bir amenoreye neden olabilir ve stres yönetimi ile düzelebilir.

Fiziksel aktivite ve vücut ağırlığı adet döngüsü üzerinde doğrudan etkilidir:

• Aşırı Egzersiz: Profesyonel sporcularda veya yoğun antrenman yapanlarda enerji dengesizliği adet kesilmesine yol açabilir.
• Düşük Vücut Ağırlığı veya Anoreksi: Vücut kitle indeksinin (VKİ) çok düşük olması hormonal üretimi azaltarak adeti durdurabilir.
• Hızlı Kilo Alma veya Verme: Ani kilo değişimleri hormonları etkileyebilir ve düzensizliğe neden olabilir.

Bazı doğum kontrol hapları, iğneleri veya rahim içi araçlar (RİA) adet döngüsünü geçici olarak durdurabilir. Özellikle progestin içeren yöntemler buna yol açabilir; bu genellikle zararsızdır ama doktor kontrolü önerilir.

Üreme organlarındaki anormallikler adet görmeyi engelleyebilir:

• Rahim veya Yumurtalık Problemleri: Örneğin, Asherman sendromu (rahim içi yapışıklıklar) veya yumurtalık tümörleri.
• Doğuştan Anormallikler: Nadir durumlarda, rahim veya vajinanın gelişimsel sorunları olabilir.

Bazı kronik hastalıklar veya ilaçlar adet düzensizliğine neden olabilir:

• Diyabet veya Böbrek Hastalıkları: Metabolik sorunlar hormonal dengeyi bozabilir.
• İlaç Yan Etkileri: Antidepresanlar, kortikosteroidler veya kemoterapi ilaçları adet kesilmesine yol açabilir.

Adet görememe durumu birkaç ay devam ediyorsa, bir kadın doğum uzmanına başvurmanız önemlidir. Doktorunuz, detaylı bir öykü alarak fizik muayene, hormon testleri (örneğin, tiroid ve prolaktin seviyeleri) ve ultrason gibi tetkiklerle nedeni belirleyebilir. Erken teşhis, altta yatan sorunun tedavisi için kritiktir; örneğin, PKOS için yaşam tarzı değişiklikleri veya ilaçlar önerilebilir. Unutmayın, bu durum yaygındır ve genellikle tedavi edilebilir, bu yüzden profesyonel destek almak en iyi yoldur.